Bepaling netto waarde eenmanszaak in geval van echtscheiding

BEPALING NETTO WAARDE EENMANS ZAAK IN GEVAL VAN ECHTSCHEIDING

Charlotte Gazendam

In dit artikel zal worden ingegaan op de berekening van de waarde van een eenmanszaak in geval van echtscheiding. Daarbij worden verschillende waarderingsmethodes belicht. De wijze waarop de waarde van een onderneming wordt vastgesteld, kan erg verschillen. De uitkomsten dus ook. In het huidige economische klimaat is de keuze voor de methodiek van belang.

Intrinsieke waarde

Bij deze methode wordt het bedrijfsvermogen als uitgangspunt genomen voor de berekening van de waarde. In veel gevallen bestaat het bedrijfsvermogen van een eenmanszaak uit twee onderdelen, te weten het kapitaal en de fiscale oudedagsreserve (FOR). De FOR vertegenwoordigt op zichzelf geen waarde. Sterker nog, over de toekomstige afneming van de FOR is inkomstenbelasting verschuldigd. Voor zover het de berekening van de intrinsieke waarde betreft, dient de FOR verminderd te worden met de toekomstige belastingclaim. De berekening van de intrinsieke waarde is in beginsel eenvoudig. Voor sommige adviseurs is dit een reden om deze methode te gebruiken. Aan deze methode kleven echter belangrijke nadelen. Er wordt geen rekening gehouden met behaalde dan wel te behalen resultaten. Of de winst nu hoog of laag is, dit maakt voor de waardering geen verschil. Gezien de economische crisis is het te behalen resultaat wel degelijk van belang. Bovendien wordt de waarde gebaseerd op boekhoudkundige waarden. Dit is arbitrair.

Rentabiliteitswaarde

Bij deze methode wordt de ondernemingswaarde bepaald op basis van de resultaten van de onderneming. In de praktijk wordt uitgegaan van een verwacht resultaat, welk resultaat wordt bepaald op basis van een gemiddelde van de gerealiseerde resultaten over de afgelopen drie jaren. Vervolgens wordt het berekende gemiddelde genormaliseerd. Oftewel: incidentele lasten danwel baten over de afgelopen jaren worden buiten beschouwing gelaten. Net als bij de intrinsieke waarde is deze methode vrij eenvoudig. De vraag is echter of de resultaten uit het verleden (weliswaar genormaliseerd) een juiste basis bieden voor de berekening van de waarde van de onderneming. Er wordt namelijk geen rekening gehouden met de te verwachten resultaten. Ook hier geldt weer dat soms de behaalde resultaten bij lange na niet meer in de toekomst gehaald kunnen worden gezien de economische crisis. Een ander bezwaar is dat er geen rekening wordt gehouden met de benodigde investeringen in de vaste activa en de afschrijvingen op deze activa.

Goodwillmethode

Goodwill is de contante waarde van de toekomstige overwinsten. De goodwill wordt berekend op basis van de in het verleden behaalde resultaten. De goodwill wordt opgeteld bij de intrinsieke waarde. Ook hier worden weer de in het verleden gerealiseerde resultaten als basis gebruikt voor de berekening van de goodwill. Het is echter belangrijk dat de ondernemer de berekende waarde kan financieren met toekomstige resultaten. De hoogte van goodwill en de wijze waarop deze is vastgesteld leidt geregeld tot welles nietes discussies, waardoor een constructieve oplossing ver te zoeken is.

Contante waarde van toekomstige geldstromen

De discounted cashflow methode wordt het meest gehanteerd. De waarde van de onderneming is afhankelijk van tijd, geld, en risico. In tegenstelling tot de voorgaande methodes, wordt hier de waarde gebaseerd op marktwaardes. Een ander verschil is dat het een prospectief karakter heeft. De waarde wordt berekend op basis van verwachte, toekomstige geldstromen. Tot slot wordt rekening gehouden met het risicoprofiel van de onderneming. Deze methode is weliswaar complexer, maar houdt wel rekening met alle relevante aspecten van de onderneming. Een voordeel is, dat indien er tussen partijen overeenstemming is over de te verwachten geldstromen en de daarin opgenomen privé opnames, daarmee een basis bestaat voor de berekening van de draagkracht en de alimentatieverplichtingen. De berekening van de waarde van de onderneming en de alimentatie zijn namelijk direct aan elkaar verbonden.

Conclusie

Wanneer een ondernemer met een eenmanszaak betrokken is bij een echtscheiding, is het van essentieel belang een goede voorlichting te krijgen over de wijze waarop de waarde van de onderneming wordt bepaald. De familierechtadvocaten van Van Zeijl Bijl Aartsen zijn daarin gespecialiseerd.

Voor meer informatie:

Charlotte Gazendam

gazendam@vanzeijlbijlaartsen.nl

T. 0341-420606

Van Zeijl Bijl Aartsen Advocaten. Vertrouwd.