NA VAKANTIE IN QUARANTAINE; LOONDOORBETALINGSVERPLICHTING OF NIET?

De vakantieperiode staat weer voor de deur. Inmiddels heeft het RIVM voor verschillende landen reisadviezen afgegeven. Dit betekent dat verschillende werknemers weer naar het buitenland op vakantie gaan. Wat als de werknemer na zijn vakantie in quarantaine moet. Is de werkgever dan verplicht het loon door te betalen over die periode of niet?  

Wetgeving
Vóór 1 januari 2020 was de hoofdregel “geen arbeid, geen loon”. Dit was slechts anders indien de werknemer de overeengekomen arbeid niet had kunnen verrichten door een oorzaak die in redelijkheid voor rekening van de werkgever diende te komen. Als er dan bijvoorbeeld een incident plaatsvond waardoor de werknemer na zijn vakantie niet kon komen werken dan kwam dit niet voor rekening van de werkgever. De werknemer had dan geen recht op loondoorbetaling.

Met ingang van 1 januari 2020 is de hoofdregel gewijzigd. Thans is de hoofdregel “geen arbeid, wel loon”. De uitzondering op doorbetaling van het loon bij geen arbeid is als de werknemer de arbeid niet wil verrichten en de oorzaak voor het niet (kunnen) verrichten van de arbeid voor zijn rekening dient te komen.

Op zich is de hoofdregel inhoudelijk niet drastisch veranderd. Het verschil is eigenlijk dat vóór 1 januari 2020 de werknemer aannemelijk moest maken dat het niet verrichten van de arbeid in de risicosfeer van de werkgever lag. Nu is dit andersom; de werkgever moet aannemelijk maken dat het niet verrichten van de arbeid in de risicosfeer van de werknemer ligt.

Hoe zit het dan met de vakanties?
In verband met de huidige coronamaatregelen heeft het (RIVM) reisadviezen afgegeven voor het reizen naar het buitenland. Het RIVM raadt het af om naar landen te reizen die code oranje hebben, behalve als het echt noodzakelijk is. Een vakantie valt niet onder noodzakelijk reizen. Gaat iemand dan toch, dan is het dringende advies van de RIVM om bij terugkomst in Nederland twee weken in quarantaine te gaan.

Een werknemer die ondanks de bekende adviezen van het RIVM toch naar een oranje of zelfs rood land afreist weet dat hij na terugkomst in quarantaine moet. Deze werknemer weet dan dat hij zijn arbeid niet kan verrichten. Juist omdat de werknemer dat op voorhand weet, kan gesteld worden dat de oorzaak van het niet kunnen verrichten van de arbeid dus in zijn risicosfeer ligt. Op grond van artikel 7:628 BW heeft de werknemer tijdens de quarantaine geen recht op loon. Uiteraard is dit anders als de werknemer tijdens deze quarantaine thuis kan werken. De werknemer verricht dan wel arbeid en heeft dan wel recht op loon.

Bij een vakantie naar een oranje of rood land is de regel vrij duidelijk. Echter, wat als een werknemer naar een land gaat met code geel. Code geel houdt in dat er in het betreffende land of gebied veiligheidsrisico’s zijn die afwijken van wat in Nederland geldt. In principe is reizen naar deze landen vanuit het RIVM toegestaan maar er wordt reeds nu gewaarschuwd dat bij een nieuwe uitbraak de situatie lokaal plotseling kan veranderen. Deze gele landen kunnen dus ineens weer oranje worden, waardoor de werknemer tijdens de vakantie of na terugkeer toch in quarantaine moet. Of een werknemer in een situatie zoals dit wel of geen recht op loon heeft zal afhangen van alle omstandigheden van het geval. Hierbij kan het onder andere van belang zijn of het een stabiel geel land is of dat er reeds op voorhand signalen waren waaruit bleek dat de situatie mogelijk snel weer zou wijzigen naar oranje. Het zal uiteindelijk aan de rechter zijn om hier een oordeel over te geven.

Belangrijk
Het gaat om vrij nieuwe wetgeving en om uitzonderlijke omstandigheden tijdens de huidige coronacrisis. Over dit vraagstuk is vooralsnog geen tot zeer weinig jurisprudentie en is het dus lastig te bepalen hoe een rechter met deze kwestie om zal gaan. Om het voor werknemers zo duidelijk mogelijk te maken is het raadzaam om als werkgever de werknemers tijdig schriftelijk op de risico’s en consequenties te wijzen bij hun keuze naar een vakantieland.

Voor meer informatie:
Luciënne ter Haar
terhaar@vanzeijlbijlaartsen.nl
T: 0341-420606